به گزارش سلام لردگان به نقل از فارس، با گذشت حدود يک هفته از پايان دور جديد مذاکرات ايران و گروه 1+5 در ژنو، نشريه «فايننشال تايمز» سرمقاله روز يکشنبه خود را با عنوان «به ايران مجوز غني‌سازي محدود بدهيد»، به برنامه هسته‌اي ايران اختصاص داده و در آن به اسرائيل و جمهوري‌خواهان کنگره توصيه کرده است به مذاکرات هسته‌اي فرصت دهند.
در سرمقاله فايننشال تايمز آمده است: آيا ايران و غرب مي‌توانند به توافقي دست يابند که در عين محدود کردن برنامه هسته‌اي ايران، به تحريم‌هاي بين‌المللي عليه تهران هم پايان دهد؟ براي اولين بار در چندين سال گذشته، ناظران تحولات ايران اين سوال را بيشتر از آنکه با نااميدي بپرسند، با اميد مطرح مي‌کنند. ماه گذشته، «حسن روحاني» رئيس‌جمهور ايران در سفر خود به نيويورک و حضور در سازمان ملل، اميدها براي دستيابي به راهکار را افزايش داد. هفته گذشته هم در نشست ديپلمات‌هاي ارشد ايران و 6 قدرت جهاني، بحث‌ها به شکل بي‌سابقه‌اي دقيق بود و همين امر به پيشرفت بيشتر منجر شد.
جزئيات آنچه که ميان ايران، ايالات متحده، بريتانيا، فرانسه، آلمان، چين و روسيه مورد بحث قرار گرفت، محرمانه باقي مانده است. همين موضوع نشانه‌اي است مبني بر اينکه مذاکرات جدي‌اي آغاز شده است. نشانه مثبت ديگر آن است که طرف‌ها تصميم گرفتند به فاصله يک ماه، بار ديگر با هم ملاقات کنند.
يک شاخص ديگر نشان‌دهنده بروز پيشرفت است. در سال‌هاي اخير، مذاکرات ايران و 6 قدرت جهاني عموما با هدف دستيابي به توافقي فوري براي اعتمادسازي انجام شده است. در مذاکرات قبلي، آمريکا تعطيلي برخي از تاسيسات هسته‌اي ايران در مقابل کاهش اندکي از تحريم‌ها را طلب مي‌کرد. اما، اين رويکرد شکست خورد. بخشي از اين شکست حاصل آن است که براي ايران مشخص نشد که نهايتا مي‌تواند چه ميزان از برنامه هسته‌اي خود را در بلندمدت حفظ کند.
اما هفته گذشته در ژنو، رويکرد جديدي اتخاذ شد. ايران و غرب براي اولين بار شروع کردند به بحث در مورد «وضعيت پاياني» برنامه هسته‌اي ايران و البته گام‌هاي اعتمادسازي که بايد برداشته شود. اين موضوع از اين منظر مهم است که ايران تنها در صورتي شروع به محدود کردن برنامه هسته‌اي خود مي‌کند که بداند در پايان مي‌تواند بخشي از حق غني‌سازي اورانيوم براي مصارف انرژي داخلي را براي خود محفوظ نگه مي‌دارد.
هر طرحي که حق غني‌سازي ايران را براي اين کشور محفوظ بدارد، به شدت از جانب جمهوري‌خواهان ايالات متحده و اسرائيل با مخالفت روبروست. آن‌ها از اين بيمناکند که چنين طرحي ايران را در موقعيتي قرار دهد که اين کشور بتواند به صورت مخفيانه بمب هسته‌اي بسازد.
اما، دو نکته در اين مورد قابل ذکر است. اولا، ايران به دنبال امضاي موافقتنامه‌اي نيست که حق غني‌سازي نامحدود را به اين کشور بدهد، بلکه آن‌ها فقط مي‌خواهند در بدترين حالت هم حداقل ظاهر را حفظ کنند. «جان کري» وزير خارجه آمريکا هم در سال 2009 زماني که يک سناتور بود، به «فايننشال تايمز» گفته بود که هر طرحي که توقف کامل غني‌سازي در ايران را خواستار شود، «مضحک» است.
ثانيا، دستيابي به توافقي که حق دائم غني‌سازي را به ايران بدهد و در عين حال نگراني‌هاي بين‌المللي را نيز برطرف کند، امکان‌پذير است. ايران بر اين اساس به نهادهاي ناظر بين‌المللي اجازه خواهد داد تا در هر زماني از برنامه هسته‌اي اين کشور بازرسي‌هاي سرزده داشته باشند. ايران همچنين ملزم مي‌شود تا براي ذخاير اورانيوم با غناي پايين خود نيز محدوديتي تعيين کند.
دستيابي به چنين توافقي دشوار است. اما بدبين‌ها (خواه جمهوري‌خواهان کنگره، خواه حکومت اسرائيل) بايد به مذاکرات ژنو زمان و فضاي لازم را براي دستيابي به فرمولي عملي، بدهند. مشخصا کنگره هم اگر بخواهد پيش از آنکه مذاکرات ژنو مهلتي براي پيشرفت داشته باشند، تحريم‌هاي جديدي وضع کند، مرتکب اشتباهي بزرگ شده است.
انتهاي پيام/